Antifosfolipid Antikor Sendromu

Antifosfolipid Antikor Sendromu (AFS) nedir? Antifosfolipid Antikor Sendromu kimlerde görülür? Antifosfolipid Antikor Sendromu'nun belirtileri nelerdir? Antifosfolipid Antikor Sendromu'nun Lupus ile ilişkisi nedir? Bunlar ve çok daha fazlasını yazımızda bulabilirsiniz.

Antifosfolipid Antikor Sendromu nedir?

Antifosfolipid Antikor Sendromu (AFS) kanın pıhtılaşması, damarların tıkanması ya da düşük gebeliklere sebep olan otoimmün bir hastalıktır. Bu pıhtılaşmanın sebebi kanda kendi dokularımıza saldıran antifosfolipid antikorlarının (aPL) varlığıdır. AFS primer, yani tek başına görülebildiği gibi sekonder, yani Lupus gibi bir başka hastalığın yanında ikincil olarak da görülebilir.

Hastalığın sebep olabileceği hasarlar pıhtının oluştuğu yere bağlıdır. Örneğin; kalbinizde oluşabilecek tekrarlayan küçük pıhtılar kalp kapağına hasar verebilir ya da damar tıkanıklığına yol açabilir. Kalpte oluşabilecek damar tıkanıklıkları kalp krizine yol açabilirken beyinde oluşabilecek tıkanıklıklar felce yol açabilir.   

Pıhtılar genelde alt bacak damarlarında oluşurlar. Bacaklardaki pıhtılar çeşitli sebeplerle aniden hareket etmeye başlayabilir ve akciğer embolisine sebep olabilirler. Bu durum akciğerlerdeki kan akışının yavaşlaması dolayısıyla kandaki oksijen miktarının azalmasına sebep olur. 

Bunun yanı sıra AFS hastalarında livedo retikülaris ve çeşitli cilt problemleri de görülebilir. 

AFS hamile kadınlarda düşükle sonuçlanan gebeliklere, erken ya da geç doğuma sebep olabilir. Bununla birlikte gebelikte yüksek tansiyon ve idrarda protein izlenebilir. Antifosfolipid otoantikorları doğrudan plesenta dokularına ya da plesentadan sorumlu damarlara saldırarak bu duruma yol açarlar. 


Antifosfolipid Antikor Sendromu'nun sebebi nedir?

AFS'nin sebebi net olarak bilinmemektedir. Hastalığa sebep olan antikorların üretiminin sebebi çevresel etmenler olabileceği gibi genetik faktörler esas şüphelilerdir. 






aPL'nin kanda var olması mutlaka trombozun, yani pıhtılaşmanın gerçekleşeceği anlamına gelmemektedir. Genelde diğer tetikleyici durumlarla birlikte pıhtılaşma gerçekleşir. Bu tetikleyici durumlar arasında uzun süreli yatakta hareketsiz yatmak, ameliyatlar ve gebelik yer alır. Bunların dışında hipertansiyon, obezite, sigara kullanımı, doğum kontrol hapları risk faktörleri arasındadır. 


Antifosfolipid Antikor Sendromu'nun Teşhisi

Hastalığın teşhisi, antifosfolipid otoantikorlarının kanda var olup olmadığını ortaya koyan tahliller yardımı ile konur. Tüm otoantikorların varlığı tek bir test ile gerçekleştirilemez. Bu sebeple genelde bu testlerin bir kombinasyonu tercih edilir. Bu antikorların varlığı mutlaka pıhtılaşmanın gerçekleşeceği anlamına gelmemektedir. Antikorları taşıyıp ömrü boyunca hiçbir pıhtılaşma ile karşılaşmayan sağlıklı bireyler mevcuttur.

Teşhis için kullanılan araçlar şu şekildedir:

- Teşhiste kullanılan testlerden biri olan VDRL testi AFS hastalarında yalancı pozitiftir. 

- AFS teşhisi için kullanılan testlerden bir diğer Lupus Antikoagülan testidir. Lupus Antikoagülan'ı antifosfolipid antikor ailesinin bir alt grubudur. Bu testin pozitifliği antifosfolipid antikor pozitifliği konusunda şüphe uyandırır. Burada Lupus isminin geçmesinin sebebi Lupus Antikoagülan'ın ilk kez iki lupus hastasında saptanmış olmasıdır.

- Elisa ile sıklıkla varlığı test edilen antikardiyolipin antikorlar IgGIgM, ve IgA'dır.  

Antifosfolipid Antikor Sendromu'nun Tedavisi

Hastalığın tedavisinde temel prensip pıhtılaşmanın olmasına izin vermemektedir. Bu amaçla genelde kan sulandırıcılar reçete edilir. Hamilelik durumlarında ise bebek sağlıklı şekilde dünyaya gelene kadar düşük doz kan sulandırıcılara devam edilir. Bu tedavi altındayken dahi gebeliği hala riskli görülen hastalarda kortizon gibi bazı tedavi yollarına başvurulabilir. 

En başında da belirtildiği gibi hastalık sıklıkla sekonder yani Lupus gibi bir başka hastalığın yanında ikincil hastalık olarak görülmektedir. Bu durumda AFS'nin kontrol altında tutulması için en uygun tedavi yöntemine iç hastalıkları ve romatoloji uzmanınız karar verecektir. 

Kaynaklar: 
http://www.rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/Diseases-Conditions/Antiphospholipid-Syndrome

http://ichastaliklariromatoloji.medicine.ankara.edu.tr/files/2013/09/Antifosfolipid-Antikor-Sendromu.pdf

*Buradaki tüm yazılar bilimsel geçerliliği olan kaynaklardan araştırılarak elde edilmiştir ve mülkiyeti Severek Yaşa'ya aittir. Bu görsellerden veya yazılardan birini kullanmayı düşünüyorsanız, yazılı izin için severekyasayin@gmail.com adresinden bize ulaşın. 
*Severek Yaşa tarafından yayınlanan tüm yazılar bilgilendirme amaçlıdır ve bir tıp uzmanının tavsiyesi değildir, bir rehber olarak tamamlayıcı bilgi niteliğindedir. Severek Yaşa'daki yazılar tıbbi tedavi niteliğinde değildir. Biz her zaman en iyi yönlendirici olarak doktorunuzu gösteririz.

Bu yazıyı sevdiniz mi? Neden dostlarınızla paylaşmıyorsunuz? Bir yorumla fikirlerinizi lütfen bizimle paylaşın. 






Yorumlar